Legendy i podania ludowe Wielkopolski
środa, 6 kwietnia 2016
Legenda o diabelskim kamieniu
Legenda o diabelskim kamieniu
W pobliżu leśniczówki Sokołówka
koło Rozdrażewa znajduje się głaz nazywany diabelskim kamieniem. Najstarsi
mieszkańcy opowiadają, że w czasie szwedzkiego „potopu” przyniósł go na to
miejsce diabeł. Kiedy Szwedzi bezskutecznie oblegali Częstochowę, główny
dowódca szwedzkiego wojska wezwał na pomoc moce piekielne. Szatan tylko na to
czekał.
Dźwignął największy głaz jaki mógł znaleźć w ojczyźnie
szwedzkiego generała z zamiarem zrzucenia go na mury częstochowskiej twierdzy.
W czasie gdy przelatywał nad Rozdrażewem pociemniało na dworze i zerwała się
potężna wichura. Mieszkańcy wsi tak przerazili się tą niespodziewaną zmianą
pogody, że zebrali się i zaczęli pobożnie odmawiać godzinki. Na taką moc diabeł
nic nie mógł poradzić.
Stracił całą swoją moc i wypuścił wielki kamień. Próbował
później go jeszcze raz dźwignąć, ale ten upadając zarył się głęboko w ziemię.
Siadł więc diabeł na kamieniu, aby jeszcze chwilę odpocząć przed powrotem do
piekieł. Od tego diabelskiego odpoczynku powstało w kamieniu zagłębienie i
ślady kopyt. A od najdawniejszych czasów głaz jest nazywany diabelskim
kamieniem
Legenda o założeniu Poznania
Legenda o założeniu Poznania
W pradawnych czasach na
polskiej ziemi żyło trzech braci: Lech, Czech i Rus. Pewnego razu postanowili,
że rozjadą się na różne strony, aby poznać obce kraje. Ustalili, że kiedy
osiągną już wiek dojrzały spotkają się znowu. Jak postanowili tak zrobili.
Mijały lata. Lech trafił do krainy porośniętej gęstym lasem. Założył tam swój
gród, który nazwał Gnieznem. Pewnej jesieni wyruszył na łowy, aby przygotować
zapasy na nadciągającą zimę.
Wyprawa udała się znakomicie, wojowie wracali do swoich siedzib
z wozami wyładowanymi zwierzyną. W pewnym momencie usłyszeli w borze dźwięk
rogu i tętent koni. Kto jeszcze może polować w książęcych lasach? Drużyna Lecha
ustawiła się w szyku bojowym, z łukami gotowymi do strzału. Na polanę wyjechała
gromada nikomu nieznanych wojowników. Przybysze wyglądali groźnie, brodaci,
uzbrojeni.
Drużyna Lecha już chwyciła za broń, kiedy książę krzyknął
radośnie: -Poznaję! Poznaję! Czech! Rus! Bracia moi kochani! Zapanowała ogólna
radość. Rozpalono nad rzeką ogniska, rozłożono obozowiska i długo w noc bracia
toczyli opowieści. Aby uczcić to niezwykłe spotkanie po latach, postanowiono w
tym miejscu założyć gród i nazwać go Poznań.
Legenda o koziołkach z ratuszowej wieży
Legenda o koziołkach z ratuszowej wieży w Poznaniu
Kiedy po wielkim pożarze miasta odbudowano ratusz, postanowiono zamówić u mistrza Bartłomieja z Gubina specjalny zegar na ratuszową wieżę. Nie każde miasto było stać na taki wydatek, a że Poznań był wtedy jednym z najbogatszych miast, rada miejska postanowiła hucznie uczcić to ważne wydarzenie. Zaplanowano wydać wielką ucztę, na którą miały zjechać do Poznania najważniejsze osobistości.Pracy było co nie miara, a kucharz uwijał się jak w ukropie. Na główne danie miał podać pieczeń z sarniego udźca. Do obracania pieczeni na rożnie został wyznaczony mały kuchcik Pietrek. Goście już zaczęli się zjeżdżać, na rynku robiło się coraz tłoczniej, tyle ciekawych rzeczy do obejrzenia, a sarni udziec piecze się tak powoli.W dodatku sam mistrz Bartłomiej opowiadał mu rano o mechanizmie zegara, o kółkach, które powoli się obracają cichutko tykając. Opowiadał o ciężarkach, które poruszają zegarowy mechanizm. A tu trzeba siedzieć i pilnować pieczeni. W końcu Pietrek nie wytrzymał i postanowił tylko na chwilkę zostawić pieczeń i chociaż raz spojrzeć na zegar i na te wszystkie wspaniałości na poznańskim rynku. Przecież nie będzie go tylko kilka minut.Niestety nieobecność kuchcika przeciągnęła się ponad miarę, pieczeń spadła do ognia i spaliła się na węgielek. Przerażony chłopiec nie stracił głowy. Pobiegł ile sił w nogach na pobliską łąkę, gdzie mieszkańcy miasta wypasali swoje zwierzęta., porwał dwa koziołki i siłą zaciągnął je do ratuszowej kuchni. Koziołki czując, że ich koniec jest bliski, w ogólnym zamieszaniu wyrwały się chłopcu i uciekły na wieżę.Tam na oczach zgromadzonej gawiedzi przestraszone zaczęły się trykać rogami. Widok koziołków tak rozbawił burmistrza, wojewodę i wszystkich gości, że darowali Pietrkowi jego winę, a zegarmistrzowi polecili wykonanie specjalnego mechanizmu, który uruchamiałby każdego dnia zegarowe koziołki. Od tego czasu codziennie w samo południe, kiedy trębacz gra hejnał pokazują się zgromadzonej gawiedzi dwa trykające się koziołki
czwartek, 31 marca 2016
Legenda o Białej Damie
Teofila z Działyńskich Potulicka zmarła 26
listopada 1790 i została pochowana w krypcie kościoła w Kórniku. Po jej śmierci
dobra w Kórniku i Bninie przeszły w ręce jej jedynego syna Feliksa
Szołdrskiego, na mocy wyroku sądowego w 1801 zwrócono je jednak Działyńskim.
Pomimo niezaprzeczalnych zasług dla rozwoju Kórnika Teofilę już za życia zaczęły otaczać niepokojące opowieści. Szerzyły się plotki, że wdowa utrzymuje niemoralne stosunki z mężczyznami, w tym proboszczem katolickim z Kórnika i pastorem luterańskim z Bnina.
Po śmierci Teofili źródłem legend stał się dodatkowo jej portret w białej sukni pędzla prawdopodobnie Antoine'a Pesne'a, obecnie wiszący w sali jadalnej zamku. W XIX w. wśród okolicznej ludności zaczęto opowiadać, że krótko przed północą Teofila schodzi z portretu i przechodzi na taras zamkowy. Następnie o północy do zamku przyjeżdża rycerz na czarnym koniu, który zabiera ją na przejażdżkę po parku. W ten sposób Teofila podobno pokutuje za rozebranie zameczku myśliwskiego Górków nad jeziorem Kórnickim, w którym diabły strzegły skarbów rodu Górków. Opowieść ta, przekazana przez XIX-wiecznego burgrabiego zamku Józefa Rychtera, utrzymała się do dzisiaj i dała początek legendzie o najsłynniejszym polskim duchu – Białej Damie.
Pomimo niezaprzeczalnych zasług dla rozwoju Kórnika Teofilę już za życia zaczęły otaczać niepokojące opowieści. Szerzyły się plotki, że wdowa utrzymuje niemoralne stosunki z mężczyznami, w tym proboszczem katolickim z Kórnika i pastorem luterańskim z Bnina.
Po śmierci Teofili źródłem legend stał się dodatkowo jej portret w białej sukni pędzla prawdopodobnie Antoine'a Pesne'a, obecnie wiszący w sali jadalnej zamku. W XIX w. wśród okolicznej ludności zaczęto opowiadać, że krótko przed północą Teofila schodzi z portretu i przechodzi na taras zamkowy. Następnie o północy do zamku przyjeżdża rycerz na czarnym koniu, który zabiera ją na przejażdżkę po parku. W ten sposób Teofila podobno pokutuje za rozebranie zameczku myśliwskiego Górków nad jeziorem Kórnickim, w którym diabły strzegły skarbów rodu Górków. Opowieść ta, przekazana przez XIX-wiecznego burgrabiego zamku Józefa Rychtera, utrzymała się do dzisiaj i dała początek legendzie o najsłynniejszym polskim duchu – Białej Damie.
czwartek, 17 marca 2016
Legenda o wdowim groszu
Miasto powiatowe
położone ok. 50 km na północny wschód od Poznania, przy drodze do Torunia.
Kiedy Polską władał Bolesław Chrobry przybył do
niego biskup Wojciech. Był to mąż prawy i świątobliwy, który postanowił swoje
życie poświęcić na nawracanie pogan. Wyruszył więc ze swoją misją do
pogańskiego plemienia Prusów, które słynęło z wojennego rzemiosła i
okrucieństwa. W okrutny też sposób potraktowali obcych przybyszów, którzy
próbowali narzucić im swoją naukę. Biskup Wojciech został zamordowany, a jego
ciało poćwiartowano, jego towarzysze natomiast zostali wypędzeni.
Kiedy smutna wiadomość dotarła do Bolesława
Chrobrego, postanowił on wykupić ciało męczennika. Prusowie podali jednak
bardzo wygórowaną cenę. Król miał dać tyle srebra, ile ważyło ciało męczennika.
Polski władca wysłał więc posłańców z żądaną ilością cennego kruszcu. Prusowie
już czekali z przygotowaną wagą. Na jednej szali ułożono ciało biskupa, druga
szala czekała na złożenie srebra. Posłańcy królewscy wykładali więc srebrne
monety i naczynia, sztuka po sztuce, ale waga ani drgnęła.
Sakwy były już puste i wydawało się, że będzie
trzeba wrócić na królewski dwór z niczym. Wtem pojawiła się na placu uboga
wdowa. Widząc w jakim kłopocie są posłańcy postanowiła dorzucić też swój dar.
Kiedy na szalę ze srebrem padł wdowi grosz, waga drgnęła. Aby pomiar był
dokładny zaczęto ujmować srebrne przedmioty. Równowagę udało się uzyskać
dopiero wtedy, kiedy na szali pozostał jedynie wdowi grosz. Zdumieli się
Prusowie nad tym cudem i zrozumieli, że zabili świętego męża. Posłańcy zaś
zabrali ciało i złożyli je do grobu najpierw w Trzemesznie, a później w
Gnieźnie, gdzie spoczywa do dzisiaj.
Subskrybuj:
Posty (Atom)